Ongewervelde fauna van het Rijntakkengebied, met veldstudie in uiterwaarden rond Zaltbommel deelrapport spinnen (Araneae)

Ongewervelde fauna van het Rijntakkengebied, met veldstudie in uiterwaarden rond Zaltbommel deelrapport spinnen (Araneae) In opdracht van Rijkswaterstaat, Directie Oost-Nederland, heeft de European Invertebrate Survey – Nederland in 2001 en 2002 een inventarisatie van de fauna van ongewervelden verricht in zes uiterwaarden langs de Waal rond Zaltbommel. De onderzochte uiterwaarden zijn de Hurwenensche waard, Gamerensche waard, Breemwaard, Rijswaard, Heesseltsche waard en Stiftsche waard. Het doel van dit rapport is het verschaffen van een referentiekader voor de diversiteit in soorten en biotopen in de uiterwaarden van de Rijntakken en deze te relateren aan het overstromingsregime van de rivier. Er werden waar mogelijk indicatorsoorten bepaald voor de verschillende biotooptypen in de uiterwaarden. De inventarisatie werd uitgevoerd met behulp van vangpotten, welke in raaien van vijf potten werden ingegraven op de onderscheiden biotopen in alle genoemde uiterwaarden. In totaal werden op deze wijze 29 plaatsen bemonsterd. De hier gerapporteerde vangsten worden vergeleken met eerder gepubliceerde gegevens over het voorkomen van spinnen langs de Rijntakken. Hieruit resulteert een overzicht van spinnensoorten die in ons land een voorkeur hebben voor de Rijntakken dan wel altijd in uiterwaarden langs de Rijntakken worden aangetroffen. Er zijn 135 spinnensoorten bekend van de Rijntakken. Daarvan werden er elf pas in het huidige onderzoek voor het eerst in de uiterwaarden gevonden. In het huidige onderzoek werden 81 soorten waargenomen. Vergelijking met de verspreidingsgegevens van de in ons gehele land voorkomende spinnensoorten levert een groep van 24 soorten op, die algemeen langs de Rijntakken voorkomen. Omdat in de inventarisatie alleen gebruik werd gemaakt van vangpotten, werden uitsluitend over de bodem lopende individuen gevangen. De vangsten zijn daardoor selectief. In webben hangende spinnen vallen en slechts bij uitzondering en dan voornamelijk actieve volwassen mannetjes op zoek naar wijfjes. Door middel van enkele aanvullende bezoeken werd geprobeerd de eenzijdigheid enigszins te compenseren. De bemonsterde plekken zijn aan de hand van vegetatie en luchtopnames geclassificeerd in biotoopcategorieën. Met behulp van een gestandaardiseerd rekenmethode is de invloed van hoogteverschillen en stroomsnelheden tijden inundaties berekend. Voor spinnen werd geen relatie met soortenrijkdom gevonden. De karakteristieke soorten voor de onderscheiden biotooptypen is eveneens berekend. Tenslotte worden de bijzondere soorten voor de uiterwaarden genoemd.